با توجه به اینکه لحیم کاری می‌تواند خطراتی داشته باشد باید از لباس و ماسک لحیم کاری مناسب استفاده کرد. وجود گازهای سمی باعث آسیب سیستم تنفسی انسان می‌شوند و به همین دلیل یک ماسک مناسب می‌تواند از چنین مشکلاتی جلوگیری کند. حرارت بالای لحیم کاری نیز نیاز به یک لباس مناسب برای فرد لحیم کار خواهد داشت. با صنایع ژرف همراه شوید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید.
ماسک مناسب لحیم کاری
به طور خلاصه انواع ماسک مناسب لحیم کاری در جدول زیر آورده شده است در ادامه نیز توضیحات اضافه و همینطور جدول لباس مناسب لحیم کاری نیز به طور کامل شرح داده شده اند .
| نوع ماسک یا تجهیزات | مناسب برای | ویژگی ها | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ماسک تنفسی NIOSH (P100) | لحیم کاری با لحیم های حاوی سرب یا بدون سرب | فیلتر ذرات ریز و بخارات سمی؛ کارایی 99.97% | بهترین انتخاب برای محافظت کامل از تنفس در برابر بخارات سمی لحیم کاری. |
| ماسک نیمه صورت با فیلتر ترکیبی | لحیم کاری با انواع مختلف لحیم و فلاکس ها | فیلتر ذرات و گازها؛ محافظت در برابر بخارات | برای کسانی که نیاز به محافظت در برابر گازهای سمی و بخارات دارند. |
| ماسک تنفسی FFP2 یا FFP3 | لحیم کاری و فعالیت های مشابه | ذرات، کارایی 94% تا 99%؛ فیلتر بخارات | برای محافظت در برابر بخارات فلاکس و ذرات ریز؛ انتخاب اقتصادی تر نسبت به ماسک های NIOSH. |
| ماسک جراحی | محافظت از محیط اطراف ولی برای بخارات لحیم کاری مناسب نیست | فیلتر ذرات بزرگتر؛ کارایی کمتر | فقط در برابر گرد و غبار موثر است و از بخارات سمی محافظت نمی کند. |
| دستگاه جمع آوری بخارات لحیم کاری (Extractor) | برای کسانی که نمی خواهند ماسک بزنند. | حذف بخارات در محل منبع | دستگاهی که به صورت مکنده بخارات را از محیط خارج می کند. ممکن است هزینه بالاتری داشته باشد. |
| فن کوچک جهت تهویه | برای کسانی که به دنبال تهویه بهتر محیط هستند، اما محافظت کامل از تنفس را فراهم نمی کند. | تهویه محیط؛ کاهش تجمع بخارات | برای تهویه محل کار هنگام لحیم کاری. |
در هنگام لحیم کاری انتخاب و استفاده مناسب از یک ماسک درست شیمیایی و مخصوص اهمیت زیادی دارد. در حین انجام لحیم کاری ذرات فلز و گازهای سمی بسیار زیادی به وجود می‌آید که باید حتماً از یک ماسک با فیلتر استفاده کرد. ماسک باعث کاهش غلظت آلودگی می‌شود و سطح محافظ را برای شما تامین می‌کند. برای لحیم کاری باید از ماسکی استفاده کرد که به طور کامل روی صورت بنشیند و از نفوذ هوا به سیستم تنفسی انسان جلوگیری کند. یک ماسک مناسب باید سبک و راحت باشد و بتوان در طولانی مدت از آن استفاده کرد. تولید ماسک باید با استانداردهای ایمنی همراه شود تا بتواند شرایط مناسبی برای لحیم کاری به وجود آورد. از ماسکهای مخصوص لحیم کاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ماسکهای دستی
یکی از رایج‌ترین ماسکهای لحیم کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد ماسکهای دستی نام دارند. در هنگام استفاده از این ماسک‌ها باید با استفاده از دست آنها را بالا و پایین کرد. زمانی که نیاز به دیدن محیط کار وجود داشته باشد، می‌توان صفحه ماسک را با دست بالا برد و هنگام لحیم کاری نیز صفحه را پایین کشید. از مزایای استفاده از این نمازها می‌توان به قیمت مناسب و استفاده راحت آنها اشاره کرد. با توجه به اینکه این ماسکهای ایمنی بسیار زیادی ندارند بهتر است از ماسکهای دیگر برای لحیم کاری استفاده شود.
ماسکهای خودکار
ماسکهای خودکار از دیگر ماسکهای لحیم کاری هستند. در تولید این ماسک‌ها از فناوری پیشرفته استفاده شده که باعث تغییر رنگ صفحه محافظ می‌شود. زمانی که در لحیم کاری قوس الکتریکی ایجاد می‌شود صفحه تیره می‌شود تا چشم‌ها محافظت شوند. پس از اتمام لحیم کاری نیز صفحه به رنگ روشن باز می‌گردد تا بتوان محیط کار را به درستی مشاهده کرد. این یک مزیت بسیار مهم محسوب می‌شود که بتوان با دید بهتر در هنگام کار از این نوع ماسک استفاده کرد. با توجه به اینکه این ماسک‌ها قیمت بیشتری نسبت به ماسکهای دستی دارد و باید باتری آنها را تعویض کرد برخی افراد ترجیح می‌دهند که ماسکهای دستی را مورد استفاده قرار دهند.
ماسکهای الکترونیکی
این ماسک‌ها از انواع ماسک شیمیایی برای لحیم کاری هستند و نسبت به ماسکهای خودکار ویژگی‌های بهتری دارند. این ماسک علاوه بر تنظیم خودکار تیرگی صفحه، دارای تنظیماتی برای کنترل حساسیت و سایه صفحه هستند. از مزایای آن می‌توان با تنظیمات دقیق، قابلیت تطبیق با شرایط مختلف کاری و راحتی اشاره کرد. این ماسک با قیمت بسیار بالایی به فروش می‌رسد و تنظیمات پیچیده‌ای دارد.
ماسک شیمیایی لحیم کاری
شاید این سوال برای شما پیش آید که ماسک شیمیایی مناسب لحیم کاری دارای چه ویژگی‌هایی است؟ از آنجایی که این کار در دمای بسیار پایینی انجام می‌شود خطر زیادی برای چشم‌ها پوست و دستگاه تنفسی دارد. یک ماسک مناسب می‌تواند تاثیر زیادی در جلوگیری از مشکلات تنفسی برای انسان داشته باشد. ماسک مناسب لحیم کاری به صورتی تولید شده که در برابر اشعه ماورای بنفش و ذرات حاصل از فرایند لحیم کاری مقاوم است. در کار لحیم کاری می‌توان از ماسکهای مخصوص استفاده کرد. از آنجایی که ایمنی در لحیم کاری حرف اول را می‌زند، انتخاب ماسک مناسب و لباس ایمنی باید در وهله اول مورد توجه قرار گیرد
عوامل موثر در انتخاب ماسک لحیم کاری
هنگام انتخاب ماسک لحیم کاری، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- کارهای سبک: ماسکهای دستی مناسب هستند.
- کارهای حرفه‌ای و طولانی مدت: ماسکهای خودکار و الکترونیکی با ایمنی بالا را انتخاب کنید.
- بودجه: با توجه به ویژگی‌های مورد نظر خود، بودجه‌ای مناسب تعیین کنید.
- راحتی ماسک: ماسکی را انتخاب کنید که برای شما راحت باشد و دید خوبی را فراهم کند.
- شفافیت: ماسکهای شفاف دید بهتری را فراهم می‌کنند.
- ایمنی: برای کارهای طولانی مدت، ماسکی با ایمنی بالا انتخاب کنید.
- نوع فیلتر: فیلتر ماسک باید متناسب با ذرات و بخاراتی باشد که در محیط کار وجود دارد.
برای مطالعه بیشتر درباره ابزارهای لحیم کاری سری به مقالات ما بزنید.
عدم استفاده از ماسک لحیم کاری و آسیب‌های احتمالی
استفاده نکردن از ماسک مناسب هنگام لحیم کاری می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. این عواقب شامل موارد زیر می‌شوند:
1.آسیب‌های چشمی:
- سوختگی شبکیه: اشعه‌های مضر تولید شده در حین لحیم کاری می‌توانند به شبکیه چشم آسیب جدی وارد کرده و منجر به از دست دادن بینایی شوند.
- کدر شدن عدسی چشم: ذرات ریز فلز و دود حاصل از جوشکاری می‌توانند باعث التهاب ملتحمه و قرمزی چشم گردند.
2.آسیب‌های پوستی
- سوختگی: جرقه‌های حاصل از جوشکاری می‌توانند باعث سوختگی پوست صورت و گردن شوند.
3.بیماری‌های ریوی
- استنشاق دود و ذرات مضر می‌تواند باعث التهاب راه‌های هوایی، سرفه، تنگی نفس و مشکلات تنفسی مزمن شود.
- افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های ریوی مانند آسم و برونشیت.
4.مسمومیت با فلزات سنگین:
- استنشاق بخارات حاوی فلزات سنگین مانند سرب می‌تواند منجر به مسمومیت با سرب و آسیب به سیستم عصبی، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها شود.
5.سرطان
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود و ذرات حاصل از لحیم کاری می‌تواند خطر ابتلا به برخی انواع سرطان، به ویژه سرطان ریه را افزایش دهد.
لباس مناسب لحیم‌کاری چگونه است؟
همانطور که یک ماسک مناسب باید در هنگام لحیم کاری انتخاب شود انتخاب یک لباس مناسب نیز می‌تواند تاثیر زیادی در سلامت انسان داشته باشد. وجود گازهای مضری که در هوا ساطع می‌شوند گاهی اوقات منجر به بیماری‌های پوستی می‌شود که یک لباس مناسب می‌تواند از نفوذ این گازها به بدن انسان جلوگیری کند. لباس مناسب لحیم کاری باید از پارچه‌ای تهیه شده باشد که ایمنی بالایی داشته باشد.
در جدول زیر برخی از لباس‌های مناسب لحیم‌کاری آورده شده است
| نوع لباس | مناسب برای | ویژگی‌ها | توضیحات |
|---|---|---|---|
| لباس ضد حریق (Fire Resistant) | لحیم کاری با حرارت بالا و استفاده از دستگاه های لحیم کاری | مقاوم در برابر حرارت بالا، ضد سوختگی | از سوختگی و آسیب‌های ناشی از حرارت محافظت می‌کند. معمولاً از الیاف مقاوم به حرارت ساخته می‌شوند. |
| پیشبند لحیم کاری (Soldering Apron) | برای کار با لحیم کاری و جلوگیری از پاشیدن لحیم داغ روی بدن | پوشش کامل از سینه تا زانو، ضد حرارت و ضد لکه | مانع از پاشیدن لحیم داغ به بدن می‌شود. |
| دستکش ضد حرارت | جلوگیری از سوختگی دست‌ها و انگشت‌ها هنگام کار با لحیم داغ | مقاوم در برابر حرارت و سوختگی، لایه داخلی ضد شوک | از سوختگی و آسیب‌های حرارتی ناشی از لحیم کاری محافظت می‌کند. |
| پوشش ضد سرب (Lead Protective Clothing) | برای کار با لحیم حاوی سرب و جلوگیری از تماس مستقیم با آن | محافظت از بدن در برابر تماس مستقیم با سرب | برای جلوگیری از مسمومیت با سرب ضروری است. |
| چکمه‌های ضد حرارت | محافظت از پاها در برابر لحیم‌های داغ و دیگر خطرات لحیم کاری | مقاوم در برابر حرارت و مواد شیمیایی، ایمنی بالاتر | از پاها در برابر لحیم کاری داغ محافظت می‌کند. |
| کلاه ایمنی لحیم کاری | برای محافظت از سر و گردن هنگام لحیم کاری با حرارت بالا | محافظت از سر در برابر حرارت و پاشیدن لحیم داغ | سبک بوده و از سر در برابر حرارت و پاشیدن لحیم داغ محافظت می‌کند. |
| پوشش ضد اشتعال (Flame Retardant Coverall) | برای لحیم کاری با تجهیزات به دمای بالا و خطر آتش سوزی | پوشش کامل بدن با خاصیت ضد اشتعال | از الیاف ضد اشتعال ساخته شده و در محیط‌هایی که خطر آتش سوزی وجود دارد، مناسب است. |
در هنگام خرید لباس مناسب لحیم کاری می‌توانید انواع این لباس را متناسب با بودجه و شغلی که دارید انتخاب کنید. در صورتی که در این کار حرفه‌ای هستید حتماً یک لباس با ایمنی بالا را انتخاب کنید تا بتوانید در طولانی مدت از آن استفاده کرده و سلامت خود را محافظت کنید.
سخن پایانی
همانطور که در این مطلب توضیح دادیم در هنگام لحیم کاری باید از تجهیزات ایمنی مناسب مانند ماسک و لباس استفاده کرد. همچنین استفاده کردن از مواد اولیه و سیم لحیم باکیفیت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اینکه ماسکهای متنوعی در بازار برای لحیم کاری وجود دارد، می‌توانید با توجه به نوع شغل و حرفه‌ای که دارید یک ماسک مناسب را خریداری کنید. لباس کار لحیم کاری نیز باید مقاومت بالایی در برابر حرارت و گازهای سمی داشته باشد تا از سلامت شما محافظت کند.
