جنس سیم لحیم چیست؟

لحیم کاری روشی برای اتصال و تعمیرات قطعات در دستگاه‌های الکتریکی است که به وسیله آن اجزای مختلفی از مدارها به یکدیگر متصل می‌شوند. البته برای انجام  لحیم کاری باید ابزارهای مختلفی در اختیار داشت که یکی از مهمترین این ابزار، سیم لحیم است. کیفیت  سیم لحیم بر کیفیت کلی کار تأثیر بسزایی دارد و در صورت استفاده از سیم لحیم بی‌کیفیت نمی‌توان انتظار نتیجه مطلوب را از اتصال عملکرد مدارها در دستگاه الکترونیکی داشت.  در ادامه با صنایع ژرف جنس سیم لحیم را مورد بررسی قرار می‌دهیم و ترکیبات اصلی به کار رفته در آن را هم بیان می‌کنیم.

جنس سیم لحیم

اثر کاربران با این سؤال مواجه هستند که جنس سیم لحیم چیست یا اینکه چه ترکیبات یا آلیاژهایی در سیم لحیم به کار رفته است؟ در پاسخ به این سؤال بهتر است بدانید که سیم لحیم دارای ترکیبات مختلفی است. فلزات به کار رفته در ترکیب سیم لحیم هر کدام دارای ویژگی‌های مختص به خود هستند که براساس آن دارای کاربردهای خاصی نیز می‌باشند و همین عومل هم در قیمت سیم لحیم اثرگذار است. از ترکیبات به کار رفته در سیم لحیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مس

از جمله فلزات به کار رفته در ترکیب سیم لحیم می‌توان مس را نام برد. از مهمترین ویژگی‌های این فلز می‌توان به بهبود هدایت الکتریکی و همچنین افزایش دادن اتصالات مکانیکی اشاره کرد. البته این فلز اغلب در سیم لحیم بدون سرب کاربرد بیشتری دارد.

• آنتیموان

آنتیموان نیز یکی دیگر از ترکیبات به کار رفته در سیم لحیم است. استفاده از این فلز در سیم لحیم موجب مقاومت مکانیکی اتصالات و افزایش سختی آن‌ها می‌شود. به منظور بهبود خواص مکانیکی از این فلز در ترکیبات سیم لحیم به مقدار کم استفاده می‌شود.

• قلع

قلع یکی از اصلی‌ترین فلزات  به کار رفته در سیم لحیم است که این روزها استفاده از آن در ترکیب سیم لحیم بسیار رایج شده است. این فلز به دلیل خواص چسبندگی خوب و همچنین دمای ذوب پایین به عنوان یک ماده پایه در انواع سیم لحیم به کار می‌رود. علاوه بر آن فلز قلع در برابر اکسیداسیون مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد به همین دلیل استفاده از آن درسیم لحیم مانع از اتصالات ضعیف در فرآیند لحیم کاری می‌شود.

• نقره

نقره یکی از فلزات گرانبها بوده که به منظور افزایش اتصالات مکانیکی قطعات در سیم لحیم به کار می‌رود. استفاده از این فلز در ترکیب سیم لحیم  دمای ذوب را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهد و علاوه بر آن نیز موجب افزایش هدایت الکتریکی در مدارهای مختلف در دستگاه الکترونیکی می‌شود. جالب است بدانید که سیم‌هایی که حاوی فلز نقره هستند بیشتر در موارد حساس و خاص کاربرد دارند و نمی‌توان در موارد عمومی از آنها استفاده کرد.

• سرب

سرب یکی از فلزات پرکاربرد در سیم لحیم است که استفاده از آن موجب افزایش قابلیت جریان پذیری و کاهش دمای ذوب سیم لحیم می‌شود. البته استفاده از این فلز مشکلات زیست محیطی و بهداشتی را به همراه دارد به همین دلیل در اکثر کشورها استفاده از آن محدود شده است و به جای آن در ترکیب سیم لحیم از مواد بدون سرب  استفاده می‌شود.

انواع سیم لحیم براساس ترکیبات

انواع متنوعی از سیم لحیم وجود دارد که شما با توجه به نوع لحیم کاری می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. سیم‌هایی لحیم کاری که به منظور اتصالات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای نقطه ذوب پایینی هستند. انواع سیم لحیم براساس کاربرد، فرم و شکل ظاهری و همچنین آلیاژ به کار رفته در آن‌ها در دسته‌های مختف تقسیم می‌شود و هر کدام کاربردهای مختلفی دارند که عبارتند از:

لحیم کاری براساس کاربرد

لحیم کاری در زمینه‌های لوله کشی و اتصال قطعات الکترونیک بیشترین کاربرد را دارد. از لحیم کاری در هواپیما به منظور برآورده کردن شرایط محیطی جهت لرزش و چرخه حرارتی استفاده می‌شود. در تعمیرات خانگی نیز این فرآیند به عنوان یک سرگرمی در ایجاد شیشه‌های رنگی کاربرد دارد. با این حال براساس کاربردی که سیم لحیم کاری در صنایع مختف دارد، می‌توان آن را تهیه کرد.

لحیم کاری براساس فرم و شکل ظاهری

سیم لحیم اغلب در فرآیند لحیم کاری به شکل قرقره‌ای دیده می‌شود. اما  این روزها شکل و فرم سیم لحیم تغییرات زیادی داشته و به صورت گلوله‌های لحیم کاری، شمش‌های لحیم کاری، حلقه‌های لحیم کاری، فویل‌های لحیم کاری، نوار لحیم کاری و همچنین میله‌های لحیم کاری در بازار دیده می‌شود. البته واشرهای لحیم به شکل روکش شده است که به منظور خودکارکردن عملیات لحیم کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیم لحیم براساس آلیاژ

براساس آلیاژ به کار رفته در سیم لحیم این محصول در دو دسته مختلف به صورت آلیاژ سرب و لحیم کاری بدون سرب تقسیم می‌شود. سیم لحیم کاری به صورت هسته رزین نیز وجود دارد که حاوی فلاکس است و در مرکز خود دارای یک سیم می‌باشد. در ترکیب سیم لحیم سرب آلیاژهایی همچون قلع و سرب به کار رفته است. نسبت آلیاژ سرب به قلع در ترکیب سیم لحیم برابر با 63/37 یا 60/40 است.

راهنمای انتخاب سیم لحیم مناسب در فرآیند لحیم کاری

از آنجا که کیفیت سیم لحیم تأثیر بالایی در نتیجه کار لحیم کاری دارد باید در زمان انتخاب این محصول به فاکتورهای مختلفی توجه داشت. مهم‌ترین نکات مهم در انتخاب سیم لحیم کاری عبارتند از:

کاربرد

در ابتدای کار باید به کاربرد سیم لحیم توجه داشته باشید. برای بررسی این موضوع باید به محیطی که قرار است سیم لحیم در آن به کار رود توجه کنید. علاو بر این هم باید مداری که قرار است لحیم کاری در آن انجام شود را مورد بررسی قرار دهید. توجه به این موارد به شما در انتخاب سیم لحیم مناسب کمک زیادی می‌کند.

انتخاب بهترین برند

با توجه به تقاضای بالا برای این محصول برندهای گوناگونی از آن توسط شرکت‌های مختلف تولید و به بازار عرضه می‌شود؛ بنابراین انتخاب بهترین برند سیم لحیم از جمله مواردی است که باید به آن توجه داشته باشید.

سازگار بودن سیم لحیم با سایر قطعات

برای فرآیند لحیم کاری باید سیم لحیم با سایر قطعات دستگاه الکترونیکی سازگاری داشته باشد. با این حال توجه داشتن به ترکیبات سیم لحیم از این جهت حائز اهمیت است و باید در زمان خرید این محصول به این مورد هم در کنار سایر موارد دیگر توجه کنید.

تکنیک لحیم کاری

از فاکتورهای دیگری که در انتخاب سیم لحیم باید به آن توجه داشت، تکنیک لحیم کاری است. در برخی از فرآیندهای لحیم کاری به تکنیک لحیم کاری ساده احتیاج است و در برخی دیگر نیاز به به کار بردن  تکنیک مختلف به منظور بالا بردن کیفیت کار است. به طور کلی در هر نوع تکنیک لحیم کاری نمی‌توان از یک نوع سیم استفاده کرد به همین دلیل در زمان انتخاب سیم لحیم کاری باید به این مورد نیز توجه داشت.

سخن پایانی

لحیم کاری فرآیندی است که به وسیله حرارت دیدن و گرم شدن، قطعات الکتریکی در دستگاه‌های الکترونیکی به یکدیگر متصل می‌شوند. در این فرآیند از ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود که مهمترین آن‌ها سیم لحیم است. سیم لحیم در صورتی که کیفیت بالایی داشته باشد بر عملکرد نهایی لحیم کاری بسیار مؤثر است و در نهایت موجب اتصال مطلوب قطعات می‌شود.